ارزآوری صادراتی زرشک برای ایران

بر اساس آمار های موجود حدود 98 درصد زرشک جهان در استان خراسان جنوبی تولید می شود. انحصار کامل تولید این محصول برای ایران زمینه ایجاد یک بازار صادراتی کامل را فراهم کرده است. بر اساس اعلام کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت از کل میزان زرشک صادراتی کشور در سال ۱۴۰۱ نزدیک‌به ۴۲۰ هزار و ۱۲۱ کیلوگرم زرشک بی‌دانه به ارزش ۴۲۳ هزار و ۶۶۱ دلار به ۲۳ کشور صادر و ۱۶۶ هزار و ۱۰۴ کیلوگرم زرشک دانه دار به ارزش ۱۷۵ هزار و ۵۱۲ دلار به ۱۹ کشور صادر شد که با در نظر گرفتن خریداران مشترک در دو بخش، صادرات زرشک به ۲۸ کشور انجام شده است. با آنکه مصرف بالای تولید زرشک نسبت به تقاضای داخلی منجر به روتق صادرات ان شده است. امّا میزان بسیار بالایی مازاد زرشک که به مصرف داخلی نرسیده و صادر هم نشده است تبدیل به ضایعات می شود. هر چند از میزان ضایعات زرشک آمار دقیقی موجود نیست امّا بررسی ها نشان می دهد میزان زرشک ضایعاتی سهم بالایی از کل تولید زرشک در کشور دارد.

بازاریابی زرشک ایرانی

هر چند ارزآوری ۶۳۱ هزار ۴۶۲ دلاری صادرات زرشک حاصل عملکرد مثبت کشاورزان و عوامل دخیل در صادرات می باشد. امّا ظرفیت بالای بازار جهانی این محصول جایگاه ایران به عنوان تنها تولیدکننده جهانی زرشک می تواند افق های بالاتری را حاصل کند. مشکلات زرشک کاران از جمله هزینه های بالای انبار کردن زرشک، وجود دلالان در بازار زرشک عدم وجود شرایط و امکانات و سرمایه گذاری در فرآوری زرشک و تبدیل به محصولات دیگر از جمله مشکلات این صنعت می باشد. سنتی بودن فرآیند های تولید، فروش و صادرات زرشک کی دیگر از مشکلات دیگر این صنعت است. این در حالی است که نحوه به فروش رساندن زعفران در بازار بورس کالا و بازارسازی مناسب این کالا توانسته زعفران ایران را در جهان بسیار رقابت پذیر کند. عدم وجود رقیب جدی در حوزه صادرات زرشک یکی از عواملی بوده است که باعث شده مشکلات این حوزه به طور جدی دنبال نشود. تجربه های مشابه در بازاریابی کالا های خوراکی مانند خرمای پیارم حاجی آباد، نشان دهنده تاثیر بالای بازاریابی بین المللی در تحول تولید و ارزآوری این کالا در کشور است.